In de mergelgroeve in Vechmaal werd waarschijnlijk in de Romeinse tijd al mergel en silex gewonnen. Tot 1835 ging men door met de ontginning van mergel waardoor er ondergronds een groot gangenstelsel ontstond. Dit gangenstelsel is ondertussen een thuis geworden voor heel wat overwinterende vleermuizen. Naast de belangrijke natuurwaarde is de Mergelgroeve van Vechmaal ook als landschap beschermd. Een natuurlijk stukje erfgoed dat de nodige bescherming verdient.

De voorbije jaren werkten we als Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren met heel wat partners samen om dit stukje natuurlijk erfgoed ook in de toekomst veilig te stellen en de schuilgelegenheid  voor de vleermuizen te verzekeren. Dankzij de medewerking van enkele private eigenaars, de gemeente Heers, Natuurpunt De Herk Heers, de Limburgse vleermuizenwerkgroep, de provincie Limburg, het Agentschap Natuur en Bos en het Agentschap Onroerend Erfgoed sluiten we tegen de zomer van 2021 de laatste groeve-ingang vleermuisvriendelijk af.

De Mergelgroeve van Vechmaal is erkend als Europees beschermd leefgebied voor vleermuizen (Natura 2000 gebied). Europees beschermde vleermuizen zoals de ingekorven vleermuis gaan hier jaarlijks in winterslaap. Vleermuizen zoeken vanaf september tot april een overwinteringsplaats waar de temperatuur constant blijft. De vleermuizen hebben een lichaamstemperatuur van 37 graden. Ze nestelen zich in kleine spleten en laten hun temperatuur dalen tot zo’n 5 graden. Ze verbruiken hun aangelegde vetreserves slechts met mondjesmaat en kunnen zo overwinteren.

Vleermuizen zijn vliegende nachtdieren waar heel wat mensen ten onrechte schrik van hebben. Ze vliegen immers niet in je haar, veranderen niet in een vampier en zijn niet agressief. In Vlaanderen komen 17 verschillende vleermuissoorten voor die ook hun nut bewijzen voor de mens. Ze zijn bv. in staat om in één nacht tot de helft van hun lichaamsgewicht aan insecten te eten, wat van hen fantastische natuurlijke insectenbestrijders maakt.

Door de ingangen met vleermuisvriendelijke hekken af te sluiten, kunnen we verstoring van ongewenste bezoekers die in de groeve vuurtjes stoken, teksten graveren, graffiti spuiten en afval achterlaten, vermijden. Verstoring is immers nefast voor de groeve en de overwinterende vleermuizen, maar houdt ook een veiligheidsrisico in voor de ongewenste bezoekers.

De groeve-ingang van De Waterkuil ligt langs de oranje route van de Greenspot Heks en is gratis te ontdekken door iedere wandelaar.