De Limburgse Regionale Landschappen zetten op 16 september de Limburgse Landschapsteams in het zonnetje met een stevig ontbijt in brasserie De Paardenstallen van Herkenrode. Deze werkmannen en -vrouwen, uit de maatwerkbedrijven, dragen dagelijks bij aan het landschapsbeheer in Limburg en spelen een cruciale rol in het onderhoud van de wandelpaden die de provincie tot een aantrekkelijke groene trekpleister maken.

Van 2020 tot 2025 werken de Limburgse Landschapsteams met financiële steun van de provincie Limburg en alle 42 gemeenten. Bijna 200.000 uren werk leverden heel wat tastbare resultaten op. Zo werden er onder andere meer dan 6.000 meldingen door onze Limburgse Landschapsteams opgelost, bijna 170.000 boompjes en struiken werden aangekocht en aangeplant, maar liefst 73 km hagen werden aangeplant en onderhouden, zo’n 600 solitaire bomen werden in de grond gestoken en 87 poelen werden aangelegd of hersteld. En om alle wandelpaden netjes te onderhouden, wandelden de Limburgse Landschapsteams 11.064 km af.

Want er is genoeg werk in Limburg, aangezien onze provincie de meest groene is van heel Vlaanderen. Limburg biedt een breed palet van schitterende landschappen met een bijzondere biodiversiteit. Van de fruitstreek in het zuiden tot de zandgronden in het noorden. Dat maakt het aangenaam wonen, werken en vertoeven in onze regio. Dankzij de uitgekiende infrastructuur is Limburg ook een walhalla voor wandelaars en fietsers. Die status van ‘Natuurlijk Limburg’ in ere houden is dé uitdaging voor de toekomst.

Grondig en doordacht landschapsbeheer
Nette wandelpaden zijn een must om Limburg blijvend op de kaart te zetten als wandelparadijs. Een regelmatig onderhoud en goed gecoördineerd beheer is dan ook noodzakelijk. Denken we aan het herstellen van kapotte wegwijzers, het opruimen van zwerfvuil, het vrijmaken van dichtgroeiende wandelpaden, het herstellen van een plankenpad over een beek, het aansluiten van een mooie nieuwe route … Daarnaast vragen beleefbare en kwaliteitsvolle landschappen ook om een goed beheer van landschapselementen en een doordacht landschapsonderhoud: bomen planten, snoeien, hagen scheren, boomgaarden onderhouden, …

Onmisbare schakel
Het zijn deze werken waarvoor de Limburgse Landschapsteams instaan. Zij zijn een onmisbare schakel in het landschapsonderhoud. Teams van telkens vijf mannen en/of vrouwen gaan dagelijks op pad om de wandelinfrastructuur en de landschappen daarrond tot in de puntjes te verzorgen. Dat doen ze onder toezicht van de landschapscoördinators van de drie Limburgse Regionale Landschappen. Teamwork van de bovenste plank!

Verhaal met sociale impact
Bovendien is het verhaal van de Limburgse Landschapsteams er ook eentje met een sociale insteek. Het gaat over meer dan enkel werken in natuur en landschap. Het gaat ook over sociale inclusie en kansen geven aan de meest kwetsbaren in onze maatschappij. Want voor het onderhoud van onze landschappen werken we samen met maatwerkbedrijven. Filip Vanlommel, directeur maatwerkbedrijf De Winning: “Wij ondersteunen diegenen die op de reguliere arbeidsmarkt moeilijk aan het werk geraken. De medewerkers van de landschapsteams krijgen zo de kans om een zinvolle en afwisselende job uit te oefenen die hen helpt groeien. Zowel op professioneel als persoonlijk vlak.”

Stevig ontbijt
Gedeputeerde Bert Lambrechts: “We trakteren de mensen van de Limburgse landschapsteams vanmorgen op een stevig gezamenlijk ontbijt. In de eerste plaats als blijk van waardering voor hun dagelijkse en onvermoeibare inzet. Maar ook om te benadrukken welk belang we hechten aan het werk van deze mensen, die vaak achter de schermen opereren. Dit werk is immers essentieel voor het behoud van het groene karakter van Limburg. Een goed kwaliteitsvol landschap is niet alleen aangenaam voor onze wandelaars, maar is ook uitermate belangrijk voor de 231 Limburgse ‘prioritaire soorten’. Dat zijn zeldzame, bedreigde dier- en plantensoorten die in onze provincie meer voorkomen dan in de rest van Vlaanderen en die dus sterk afhankelijk zijn van het landschap en de typische natuur in Limburg.”

Duurzaam en biodivers Limburg
Het werk van de Limburgse Landschapsteams gaat dus over meer dan enkel het onderhoud van het landschap; zij dragen bij aan een duurzaam en biodivers Limburg, waar bewoners en bezoekers volop kunnen genieten van de natuur. Door hun inspanningen blijven de wandelpaden netjes en toegankelijk, een voorwaarde om Limburg te profileren als een topbestemming voor wandelaars. Uit het wandelonderzoek van de Limburgse Regionale Landschappen en Visit Limburg blijkt dat er jaarlijks meer dan 3 miljoen wandelaars de Limburgse paden verkennen. Wandelaars geven gemiddeld 22,9 euro uit aan nevenactiviteiten, goed voor 90 miljoen euro per jaar. Deze besteding benadrukt het belang van de Limburgse economie. Met het oog op de toekomst blijven de Limburgse Regionale Landschappen dus absoluut inzetten op hun landschapsteams. Hun rol is en blijft onmisbaar voor een mooi, groen en leefbaar Limburg, waar natuur en recreatie hand in hand gaan.

Actieplan 2025-2030
Dat staat ook omschreven in het nieuwe Actieplan Sterke Limburgse Landschappen 2025-2030 dat de Limburgse Regionale landschappen naar voor schuiven. Limburg is koploper als het gaat om innovatieve ideeën, natuur, klimaat en duurzaam toerisme. Als groenste, meest biodiverse provincie van Vlaanderen zijn de Limburgse Regionale Landschappen genoodzaakt om de komende vijf jaar een tandje bij te steken om die koplopersfunctie te behouden en versterken. Zeker omdat we nu op een belangrijk keerpunt staan wat de klimaat- en biodiversiteitscrisis betreft.

Daarom vragen de Limburgse Regionale Landschappen de Vlaamse overheid om de provincie Limburg meer middelen toe te kennen. Zo kan de provincie haar verantwoordelijkheid op het vlak van klimaat en biodiversiteit, die hoger ligt dan die van andere Vlaamse provincies, opnemen. Daarnaast vragen ze dat het provinciebestuur meer middelen toewijst aan de betrokken beleidsdomeinen, omdat de uitdagingen groter en urgenter zijn dan ooit tevoren. Met deze bijkomende, financiële impuls kunnen de Regionale Landschappen en de Provinciale diensten meer dan ooit samenwerken aan biodiverse, klimaatbestendige landschappen die fungeren als hefboom voor een duurzame, landschapsgebonden economie.